Als leider ben je blij als alle neuzen dezelfde kant op staan.
Eén richting betekent: geen gedoe!
Dat schakelt lekker makkelijk.
Veel leiders streven dan ook naar die eensgezindheid.
Misschien herken je dat.
Bijvoorbeeld: Je brengt een idee in en juichend loop je de meeting uit omdat iedereen het met je eens was.
Maar juist dan zou er een alarmbel moeten afgaan…
Het komt namelijk zelden voor dat íedereen het in een team of groep met je eens is.
Dat níemand een kritisch tegengeluid of een andere mening of idee heeft.
Het feit dat je geen tegen geluid hoort, ligt er eerder aan dat mensen het niet zeggen.
Dat ze dus hun afwijkende mening of opvatting voor zich houden.
Uit angst om bij een afwijkend geluid als lastpak te worden gezien en daarmee buiten de groep te vallen.
Eerlijk is eerlijk. Het in een groep uitspreken van jouw afwijkende mening ís vaak ook niet makkelijk.
Voelt het veilig genoeg om niet met de rest mee te gaan? Of ben je dan een lastpak en loop je zelfs het risico om verstoten te worden?
In groepen houden we vaak onze echte mening voor ons.
Zonde, want voor jezelf houden van je echte mening geeft vaak spanning en uiteindelijk haak je daardoor af.
Je stelt jezelf daarmee buiten het team, zegt ‘ja’ maar doet ‘nee’ en je bent dus vooral gefocust op je eigen ding.
Dat het soms zo lastig is om een afwijkende mening te geven, heb ik zelf ook weer ervaren laatst in een opleiding over groepsdynamica.
Ik zat in een groep en op een bepaald moment gaf een groot deel van de groep aan dat ze zich ‘zo verbonden voelden met elkaar’.
Hmmm, ik merkte dat ik mij helemaal niet zo verbonden voelde.
Ik kwam direct in een interne strijd en voelde de spanning in mijn buik.
Een strijd tussen: zal ik zeggen dat ik dat niet voel?
Of zal ik gewoon mijn mond houden en meeveren in de groep?
Ik besloot het toch te zeggen, ondanks mijn angst het buitenbeetje te worden.
Het luchtte mij op en direct viel de spanning van mij af.
De afwijkende mening mocht er zijn, dus ik bleef onderdeel van de groep.
De groep groeide zelfs in haar volwassenheid.
Nu is dit natuurlijk een klein en zeer persoonlijk voorbeeld.
Maar het illustreert wel hoe belangrijk het is dat er ruimte is voor afwijkende meningen of gevoelens.
Niet alleen voorkomt het dat er allerlei spanningen leven in je groep, die vroeg of laat uitbarsten en waardoor mensen afhaken, het leidt ook tot betere besluiten.
Wil je als leider echte invloed hebben op het gedoe, de onderhuidse spanningen, en streef je naar de beste besluiten en juiste koers voor je team of organisatie, dan is mijn advies:
- Stop met het continu streven naar harmonie, want dat is een schijn consensus en levert op den duur alleen maar meer spanningen en gedoe op.
- Luister open, nieuwsgierig en actief naar de ideeën van anderen.
- Moedig anderen aan om hun (afwijkende) mening te geven.
- Laat de andere mening intact. Klap dus niet direct met tegenargumenten over die afwijkende mening heen.
- Geef de mensen die hun (afwijkende) mening uiten de erkenning voor hun bijdrage aan de betere besluitvorming, de koers en de groepsdynamiek.
Naast de leiders die ik individueel begeleid komen er de laatste maanden ook veel MT teams op mijn pad. Ze delen allemaal een behoefte: grip krijgen op die ‘lastige’ groepsdynamieken zodat ze de samenwerking kunnen verbeteren. Leiderschap vanuit invloed dus.