Veel professionals maken het mee. Ze hebben jarenlang goed gefunctioneerd vanuit de inhoud. Ze vielen op en worden gepromoveerd tot teamleider. 

En dan sta je opeens voor de troepen. Dat is wel even wat anders. 

Want die professionals waar je er eerst een van was, daar hoor je niet meer bij. En die professionals waar je eerst zo goed mee kon samenwerken, lijken zich nu wel tegen je te keren. 

Het leek zo leuk dat leidinggeven. Het valt toch tegen. Want die leuke zelfstandige professionals zijn nu opeens wel heel mondig en tegendraads. 

• Bij elke opdracht die je ze geeft, reageren ze met “ja, maar…”
• Ze lijken overal ’tegen’ te zijn en reageren vaak negatief waarmee ze veel invloed hebben op de sfeer. 
• Ze verzamelen allerlei ‘supporters’ voor hun standpunten en pakken zo informeel de macht, waardoor je het gevoel hebt dat ze jouw positie als leidinggevende niet serieus nemen. 

Dit kost je veel tijd en energie, waardoor je niet toekomt aan de medewerkers die wel gewoon meedoen en de zaken die voor jou echt belangrijk zijn. Je maakt je zorgen over de resultaten die je met je team moet halen. En je ervaart dat je er helemaal alleen voor staat. 

Herkenbaar? 

Wat is er aan de hand?

Als je net begint als leidinggevende, ben je vaak nog zoekende naar je stijl en aanpak. Werd je als professional nog gewaardeerd om je kritische blik en het geven van oplossingen, dat is in je rol als leidinggevende net iets anders. 

Ook ben je misschien nog onzeker over je nieuwe positie en weet je het ook allemaal niet precies. Dat geeft het gevoel dat je niet in controle bent. Dat wil je vooral niet laten merken waardoor je heel hard je best gaat doen om overal een antwoord op te hebben en te zeggen hoe het moet. Je wordt daardoor heel sturend. 

Hoe meer jij je stuurt, oplossingen aanreikt, en vertelt hoe ze de dingen moeten aanpakken, hoe meer de professionals in je team ervaren dat ze in een keurslijf worden gestopt. Dat roept automatisch weerstand op. En dat werkt dus averechts. 

Wat dan wel?

Behandel je team zoals je zelf ook behandeld wilt worden. 

Dat betekent concreet:

[1] Stel duidelijke kaders

Veel gedoe ontstaat omdat de kaders onvoldoende duidelijk zijn. De professionals zijn dan wel zelfstandig en autonoom, ze hebben wel behoefte aan duidelijkheid omtrent de verwachtingen die jij van ze hebt. Sterker nog, dat is cruciaal om mensen autonoom te kunnen laten functioneren. 

Maak dus duidelijke afspraken over de richting die je opgaat, de resultaten die behaald moeten worden en de verantwoordelijkheden die zij daarin hebben. Bespreek daarbij concreet wat jouw rol is en wat de rol van de professional is, zodat je samen invulling geeft aan jullie samenwerking. 

[2] Stuur op ‘WAT’ in plaats van ‘HOE’

Om het gevoel van controle op het resultaat te hebben, gaan we vaak vertellen hoe medewerkers de zaken moeten aanpakken. Je geeft dus concrete opdrachten waarbij je precies vertelt wat ze moeten doen en hoe. De professional voelt dan geen ruimte om zelf te bepalen hoe hij zijn werk doet, waardoor hij zich niet serieus genomen voelt in zijn professionaliteit en afhaakt. 

Stuur liever op het resultaat, dus op het ‘WAT’. Wat moet de professional concreet opleveren, en welke criteria gelden daarbij. 
Laat de professional vervolgens zelf bepalen ‘hoe hij daar invulling aan geeft’ en hoe hij dus dat resultaat bereikt. Geef dus de ruimte om zelf te bepalen vanuit hun expertise hoe het werk moet worden gedaan.

[3] Lever maatwerk

Niet alle professionals in je team zijn hetzelfde en hebben dezelfde ervaring. Ook leert en ontwikkelt niet iedereen op dezelfde manier. De een kan je volledig loslaten en de ander heeft wat meer hulp nodig. De een leert door ‘doen’ de ander leert door het opdoen van ‘kennis’.

Het is belangrijk dat je oog en aandacht hebt voor de behoeften van de individuele professionals in je team. Dus niet onze size fitts all aanpak, maar lever maatwerk door je manier van leidinggeven steeds aan te passen. 

De vraag die je jezelf iedere dag zou moeten stellen is: “Wat hebben de individuele professionals in mijn team vandaag van mij nodig om optimaal te kunnen functioneren”. Bespreek dat met elkaar waardoor je de samenwerking optimaliseert.

Kortom, leidinggeven aan professionals is niet moeilijk. Het vraagt alleen een specifieke manier van leidinggeven, met de juiste mindset en vaardigheden. Neem de professionals serieus en waardeer ze om hun expertise. Faciliteer hen om dat optimaal in te zetten ten behoeve van de resultaten.